Pomidory dojrzewające w hiszpańskim słońcu mogą mieć lepszy bilans CO2 niż niemieckie pomidory uprawiane w szklarni. Boris Demrovski i Christian Noll, inicjatorzy, redaktorzy i autorzy klimatycznej książki kucharskiej, wyjaśniają, dlaczego często nie doceniamy wpływu naszej diety na klimat.
Panie pośle Noll, panie pośle Demrovski! Odżywianie jest stałym tematem w mediach. Dlaczego, z drugiej strony, prawie wcale lub wcale nie zajmujemy się konsekwencjami naszej diety dla zmian klimatycznych?
Noll: Jedzenie i zmiany klimatyczne są bardziej abstrakcyjne w swojej mentalnej interakcji niż na przykład związek między transportem a klimatem. Tam jest to o wiele bardziej oczywiste, mogę nawet zobaczyć spaliny wydobywające się z rury wydechowej. Z drugiej strony, w sektorze spożywczym nie ma tylko jednego komina, który wydmuchuje CO2 w powietrze. Istnieje wiele miejsc w łańcuchu dostaw, w których generowane są emisje. Począwszy od produkcji nawozów, która jest niezwykle energochłonna. Emisje powstają na polach i pastwiskach. Podczas transportu, chłodzenia, przygotowania i utylizacji. Jest to znacznie bardziej złożone. Nawet jeśli konsumenci są już tego świadomi, nadal jest to dla nich mylące. Od czego możemy zacząć? Jakie nawyki należy zmienić?
Demrovski: Zgadza się. Jedzenie to pasjonujący temat, zarówno w pozytywnym, jak i negatywnym sensie. To właśnie sprawia, że tak trudno jest zainicjować konkretne zmiany. Na przykład, jem 3 razy dziennie. Oznacza to, że muszę myśleć o tym trzy razy dziennie i upewnić się, że robię coś dla dobrego śladu węglowego. W i tak już zabieganym codziennym życiu prowadzi to do dalszej złożoności, którą każdy z nas musiałby opanować. Herkulesowe zadanie.
Ale czy nie jest to właśnie wyzwanie, które stawiasz sobie w książce kucharskiej, aby podjąć się tego herkulesowego zadania?
Demrovski: Niekoniecznie. Jedzenie jest łatwe, większość ludzi kojarzy z nim pozytywne uczucia i doświadczenia. Temat ochrony klimatu nie może być przekształcany w negatywny poprzez zasady i zakazy. Jedzenie nie powinno być religią.
Noll: Nie jest to też wegańska książka kucharska. Nie mówimy, że to jest dozwolone, to jest zabronione. Można w niej znaleźć również przepisy mięsne. To, co robimy, to upraszczanie złożonych relacji i przekładanie ich bezpośrednio na przepisy. Upraszczamy to, łącząc różne przepisy.
Demrovski: To, co czyni naszą książkę tak wyjątkową, to fakt, że przełącza się ona między książką kucharską a książką non-fiction. Nigdy wcześniej tego nie robiliśmy. Oferujemy artykuły informacyjne, które są łatwe do przyswojenia, a jednocześnie świetne przepisy. To pozwoliło nam przyciągnąć szeroką grupę zainteresowanych czytelników.
Co było impulsem do wydania pierwszej klimatycznej książki kucharskiej?
Demvorski: Wydarzenie na temat zrównoważonego odżywiania i gotowania. W menu pojawił się tylko temat "organiczny" i na tym się skończyło. Nie poszło to dla nas wystarczająco daleko i nie jest to właściwe podejście. Ekologia jest ważną częścią, ale nie chodzi tylko o nią.
Które fakty dotyczące klimatu były dla Ciebie nowe i zaskakujące?
Demrovski: Temat regionalności i pytanie: czy regionalne jest zawsze lepsze? Regionalność powinna być zawsze rozpatrywana w połączeniu z sezonowością. Na przykład jabłko z Nowej Zelandii może mieć lepszy ślad węglowy niż jabłko, które jem poza sezonem, ponieważ było przechowywane w chłodni w okolicy. Transport ciężarówką również odgrywa mniejszą rolę niż ogrzewanie w szklarni.
Noll: Kolejną rzeczą, o której często się zapomina, jest podróż do supermarketu i z powrotem. Może ona być niezwykle emisyjna i odpowiadać nawet za 50% całkowitej emisji zanieczyszczeń związanych z żywnością. Jeśli kupuję produkty ekologiczne, stosuję dietę wegetariańską, a następnie jeżdżę na zakupy SUV-em, ten ostatni czynnik ma większy wpływ na ślad węglowy niż inne czynniki.
Jaka jest Twoja prosta rada na włączenie diety przyjaznej dla klimatu do codziennego życia?
Noll: Już samo przestrzeganie klasycznych piramid żywieniowych - które mówią o dużej ilości roślin strączkowych, dużej ilości warzyw jako podstawy, niewielkiej ilości mięsa i tak dalej - jest już ogromnym krokiem naprzód.
Demrovski: To prawda, niezależnie od tego, czy jesteś weganinem, czy wegetarianinem, jest to dodatkowa mila, którą możesz pokonać, ale sama rozsądna, zdrowa dieta jest również dużym wkładem w ochronę klimatu.
Wskazówka dotycząca książki: "Klimatyczna książka kucharska. Zakupy, gotowanie i smakowanie przyjazne dla klimatu", Kosmos Verlag Wydanie: 2 (5 listopada 2015)
